Czwarty dzień konfliktu izraelsko-irańskiego przyniósł kolejną eskalację – Iran przeprowadził zmasowane ataki rakietowe na izraelskie miasta, powodując co najmniej pięć ofiar śmiertelnych i dziesiątki rannych. W Tel Awiwie doszło do eksplozji wynikających z przechwytywania pocisków przez systemy obrony powietrznej. Jednocześnie Siły Obronne Izraela ogłosiły zdobycie przewagi powietrznej nad Teheranem, wskazując na neutralizację kluczowych systemów obronnych Iranu.
W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają twarde dane, które ilustrują zarówno skalę izraelskich ataków na terytorium Iranu, jak i koszty ponoszone przez Izrael w obliczu irańskiego odwetu. Statystyki te pozwalają lepiej zrozumieć dynamikę konfliktu, jego regionalne konsekwencje oraz zdolności militarne obu stron w trwającej konfrontacji o charakterze systemowym.
Izraelska operacja „The Rising Lion”
Cel operacji:
- Zniszczenie irańskiego programu nuklearnego i rakiet balistycznych.
Skala i środki operacyjne:
- Udział wzięło ponad 200 samolotów izraelskich sił powietrznych.
- Najdalszy atak: lot zasięgu ponad 2 300 km (1 400 mil), najdalszy w całej historii operacji
- Liczba ofiar śmiertelnych na dzień 16.06 w Iranie wzrosła do 224, a ponad 1200 zostało rannych
Wykorzystano samoloty:
- F-15A-D
- F-16D
- F-35 Lightning II (myśliwce stealth)
Zrzucono ponad 330 bomb i rakiet na ok. 100 celów. Według źródeł użyto m.in.:
- bomb kierowanych JDAM
- rakiet Sparrow
- pocisków manewrujących Popeye
- zasobników walki elektronicznej Elta-8222 (na F-15)
- podów transmisji danych AN/ASW-55 (na F-16)
Miejsca i cele zaatakowane przez Izrael w operacji „Rising Lion”
- Teheran: Uderzenia objęły radary i wyrzutnie rakiet balistycznych IRGC rozmieszczone wokół stolicy, w tym systemy obrony powietrznej oraz obiekty dowodzenia. Zaatakowano również rafinerie i magazyny ropy (np. w dzielnicy Shahran), co spowodowało rozległe pożary.
- Natanz: Izrael przeprowadził uderzenia na stację zasilania oraz pomocniczy zakład (pilot plant) przy kompleksie wzbogacania uranu, co mogło zaburzyć pracę wirówek. Odnotowano zniszczenia nadziemnej infrastruktury, ale podziemne obiekty najprawdopodobniej pozostały nietknięte.
- Tabriz: Zaatakowano bazę rakiet balistycznych IRGC oraz pobliskie składy amunicji. Eksplozje odnotowano w pobliżu ośrodka badań jądrowych i dwóch baz wojskowych.
- Kermanszah: Izraelskie siły przeprowadziły uderzenie na podziemną bazę rakietową Bakhtaran (znaną także jako Panj Pelleh), w której przechowywano pociski Qiam-1 i Fateh-110. Zniszczono również naziemne wyrzutnie i magazyny.
- Isfahan: Atakowano kompleks Esfahan Nuclear Technology Center – jedno z kluczowych miejsc irańskiego programu nuklearnego. Celem były magazyny, laboratoria chemiczne, zakład produkcji paliwa oraz instalacje konwersyjne.
- Arak: Uderzenia skupiły się na obiektach powiązanych z reaktorem ciężkowodnym oraz programem rakietowym. Wskazano także na zniszczenia infrastruktury transportowej i technicznej.
- Fordow: Odnotowano eksplozje w pobliżu podziemnego zakładu wzbogacania uranu. Najprawdopodobniej zaatakowano systemy obrony powietrznej chroniące kompleks.
Inne cele militarne i infrastrukturalne:
- Baza Bakhtaran/Panj Pelleh (Kermanszah) – kluczowa lokalizacja IRGC dla przechowywania rakiet balistycznych.
- Stacje przetwarzania gazu (prowincja Bushehr) – m.in. South Pars i Fajr-e Jam – zaatakowane w celu osłabienia potencjału energetycznego Iranu.
- Radarowe instalacje obronne – zidentyfikowano zniszczenia systemów radarowych w zachodnim Iranie, co potwierdza izraelskie twierdzenia o uzyskaniu przewagi powietrznej.
Kto zginął?
Zabicie tak wielu wysokich rangą wojskowych i naukowców może poważnie zakłócić ciągłość decyzyjną i technologiczną w programach strategicznych Islamskiej Republiki.
Generałowie wojskowi
- Gen. Mohammad Bagheri – szef sztabu sił zbrojnych, drugi najważniejszy dowódca po ajatollahu Khamenei. Zastąpiony przez gen. Abdolrahima Mousaviego (informacja: IRNA).
- Gen. Hossein Salami – głównodowodzący Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC). Zastąpiony przez gen. Mohammada Pakpoura (informacja: IRNA).
- Gen. Gholamali Rashid – zastępca naczelnego dowódcy sił zbrojnych.
- Gen. Amir Ali Hajizadeh – dowódca jednostki powietrzno-kosmicznej IRGC.
- Gen. Gholamreza Mehrabi – zastępca szefa wywiadu sił zbrojnych.
- Gen. Mehdi Rabbani – zastępca dowódcy operacyjnego sił zbrojnych.
- Gen. Davood Sheikhian – dowódca obrony przeciwlotniczej.
- Gen. Khosro Hassani – zastępca szefa wywiadu jednostki powietrzno-kosmicznej.
- Gen. Mohammad Kazemi – szef wywiadu IRGC.
- Gen. Hassan Mohaqiq – zastępca gen. Kazemiego.
Politycy
- Ali Shamkhani – jeden z najbardziej wpływowych polityków Iranu i bliski doradca ajatollaha Khamenei. Zginął według trzech wysokich rangą urzędników i irańskich mediów. Odpowiadał za rozmowy nuklearne z USA jako członek specjalnego komitetu.
Zabici naukowcy (9 osób zgłoszonych przez IDF w sobotę):
- Fereydoun Abbasi – ekspert inżynierii jądrowej, były szef Irańskiej Agencji Energii Atomowej, były poseł.
- Mohammad Mahdi – ekspert fizyki.
- Akbar Motalebi Zadeh – specjalista inżynierii chemicznej.
- Saeed Barji – specjalista inżynierii materiałowej.
- Ahmad Reza Zolfaghari Daryani – ekspert inżynierii jądrowej.
- Ali Bakhouei Katirimi – ekspert mechaniki.
- Amir Hassan Fakhahi – ekspert fizyki.
- Abd al-Hamid Minoushehr – ekspert fizyki.
- Mansour Asgari – ekspert fizyki.
Dodatkowo zgłoszeni jako zabici naukowcy:
- Mohammad Mehdi Tehranchi – fizyk teoretyczny, kluczowy ekspert programu AMAD, rektor Islamic Azad University w Teheranie.
- Seyed Amir Hossein Feqhi – zastępca szefa Irańskiej Agencji Energii Atomowej, wykładowca inżynierii jądrowej na Uniwersytecie Shahid Beheshti w Teheranie.
Irańska operacja odwetowa: „True Promise 3”
Operacja 'True Promise 3′, przeprowadzona przez Iran jako bezpośrednia odpowiedź na izraelskie naloty, miała na celu ukazanie zdolności odstraszania i utrzymania równowagi strategicznej w regionie.
Skuteczność obrony przeciwko rakietom balistycznym Iranu:
- 80–90% pocisków przechwytywanych
- 5–10% trafia w tereny zamieszkałe
- Łączna liczba rakiet balistycznych wystrzelonych przez Iran: ok. 350
Ofiary śmiertelne w Izraelu:
- 24 zabitych cywilów
▪ trafienia m.in. w Tel Awiw, Petach Tikvę, Bnei, Hajfę
Kluczowe cytaty
Konflikt wywołał ostre reakcje liderów obu państw i sceny międzynarodowej, co ilustrują poniższe wypowiedzi:
Premier Izraela Netanyahu: „Iran zapłaci wysoką cenę za morderstwo cywilów, kobiet i dzieci”
Prezydent Iranu Pezeshkhian: „Nigdy nie byliśmy i nie jesteśmy agresorami; zamiast tego stoimy zjednoczeni i silni przeciwko brutalnym przestępcom.”
MON Izraela Katz: „Irański dyktator zamienia Teheran w Bejrut, a jego mieszkańców w zakładników dla przetrwania swojego reżimu.”
Ajatollah Chamenei: „Ten [syjonistyczny] reżim powinien spodziewać się surowej kary”
Minister edukacji Izraela Kisch: „W świetle szkód wyrządzonych cywilom należy dodać kolejny cel – cofnąć irańską gospodarkę o dekady. Moim zdaniem rozpalanie pól naftowych i gazowych to misja.”
Prezydent USA Trump: „Stany Zjednoczone nie miały nic wspólnego z dzisiejszym atakiem na Iran.(…) Jeśli zostaniemy zaatakowani w jakikolwiek sposób, pełna siła i potęga Sił Zbrojnych USA spadnie na was w skali, jakiej świat jeszcze nie widział.”
MSZ Iranu: Araghchi: „Poparcie Zachodu dla Izraela jedynie wzmacnia nasze przekonanie, że nie możemy liczyć na nikogo poza sobą i naszymi siłami zbrojnymi”
