Prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew dokonał otwarcia stacji fotowoltaicznej o mocy 230 MW zlokalizowanej w Garadagh, zaledwie 23 km na południowy zachód od Baku, zbudowanej przez firmę Masdar Clean Energy Company z siedzibą w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
Głowa państwa podkreśliła, że uruchomienie największej w regionie elektrowni słonecznej oznacza początek „znaczącej podróży” dla Azerbejdżanu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich, w której wspólnie wykorzystają ogromny potencjał energii odnawialnej kraju Południowego Kaukazu.
„Dziś jesteśmy bardzo dumni, że w stosunkowo krótkim czasie, bo nieco ponad półtora roku, ta pusta część Półwyspu Abszerońskiego stała się źródłem zielonej energii. To niezwykłe osiągnięcie” – dodał prezydent Alijew.
W styczniu 2020 r. Masdar podpisał umowę wdrożeniową dotyczącą opracowania projektu fotowoltaiki (PV) na skalę przemysłową w Azerbejdżanie. Elektrownia słoneczna Garadagh to pierwszy w kraju niezależny projekt fotowoltaiczny na skalę użytkową, oparty na inwestycjach zagranicznych i zorganizowany na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego. W kwietniu 2021 roku Masdar podpisał Umowę Inwestycyjną z rządem Azerbejdżanu oraz Umowę Zakupu Mocy i Umowę o Przyłączenie Przesyłu z państwowym przedsiębiorstwem energetycznym Azerenerji.
Nowe inwestycje Masdar w Azerbejdżanie
Masdar, wiodący w Zjednoczonych Emiratach Arabskich deweloper i operator projektów dotyczących energii odnawialnej na skalę przemysłową, w marcu 2022 r. położył podwaliny pod wartą 200 milionów dolarów elektrownię w Azerbejdżanie. Pierwszy panel słoneczny w tym najnowocześniejszym centrum wytwarzania energii został zainstalowany w maju tego samego roku. Całkowitą produkcję energii elektrowni słonecznej Garadagh szacuje się na pół miliarda kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie, co wystarczy do zasilenia ponad 110 000 gospodarstw domowych i zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych o 200 000 ton rocznie.
„Garadagh jest świadectwem naszego wspólnego zaangażowania w dywersyfikację globalnego koszyka energetycznego. Ambicja Azerbejdżanu, aby opracować rozwiązania niskoemisyjne i zeroemisyjne dzięki energii odnawialnej, jest dokładnie tym, czego świat potrzebuje obecnie” – powiedział Sultan Al Jaber, prezes Masdar.
„Zjednoczone Emiraty Arabskie z dumą wspierają cele Azerbejdżanu w zakresie czystej energii, polegające na wygenerowaniu ponad 30 procent jego całkowitej mocy odnawialnej do 2030 r. Potrzebujemy, aby wszystkie narody świata określiły jasne plany transformacji energetycznej zawierające jasne cele w zakresie zdolności w zakresie energii odnawialnej” – dodał.
Oczekuje się, że do 2030 r. odnawialne źródła energii będą stanowić 30 proc. energii elektrycznej wytwarzanej w Azerbejdżanie. Szacunki wskazują, że potencjał Azerbejdżanu w zakresie energii odnawialnej wynosi około 37 000 MW, z czego 10 000 MW zostanie ujawnione po wyzwoleniu terytoriów kraju spod okupacji ormiańskiej w 2020 r.
Tymczasem najnowocześniejsza stacja fotowoltaiczna w Garadagh zaznaczyła zamiar Masdary rozszerzenia swojej obecności na Kaukazie poprzez bardziej znaczące inwestycje w Azerbejdżanie. Wiodący producent czystej energii ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich podpisał trzy dodatkowe umowy z rządem Azerbejdżanu na dwa projekty fotowoltaiczne i jeden projekt lądowej energetyki wiatrowej, o łącznej mocy 1 gigawata (GW).
Oszczędność azerbejdżańskiego gazu
Dyrektor generalny Masdar, Mohamed Jameel Al Ramahi, pochwalił Azerbejdżan jako kluczowego partnera strategicznego firmy, podkreślając, że te nowo podpisane umowy otwierają drzwi do przyspieszenia wizji Azerbejdżanu w zakresie czystej energii.
„Garadagh jest pierwszym z wielu potencjalnych projektów mających na celu rozwój lądowej i morskiej energii wiatrowej, energii słonecznej i zielonego wodoru o łącznej mocy 10 GW. Doprowadzi to do większych inwestycji i współpracy międzynarodowej, gdy będziemy współpracować, aby pomóc Azerbejdżanowi osiągnąć jego ambitne cele klimatyczne” – stwierdził Al Ramahi.
Tymczasem prezydent Alijew powiedział, że dzięki tym inwestycjom Azerbejdżan zaoszczędzi miliardy metrów sześciennych gazu ziemnego wykorzystywanego do produkcji energii elektrycznej i zwiększy eksport paliw kopalnych na rynki europejskie. „Ponieważ azerbejdżański gaz jest w Europie potrzebny bardziej niż kiedykolwiek ze względu na ostatnie zmiany geopolityczne”.
Kraje Unii Europejskiej zmagają się z poważnym kryzysem gazowym w obliczu narastającego konfliktu gospodarczego między Zachodem a Rosją. W związku z zachodnimi sankcjami gospodarczymi nałożonymi na Moskwę po jej inwazji na Ukrainę, dostawy z Rosji znacznie się zmniejszyły. Od czerwca 2022 roku udział Rosji w imporcie gazu do UE spadł poniżej 20 proc., a do listopada tego samego roku do 12,9 proc.
W okresie od stycznia do listopada 2022 r. mniej niż jedna czwarta importu gazu do UE pochodziła z importu gazu rurociągami i LNG z Rosji, a kolejna czwarta pochodziła z Norwegii i Algierii. Aby zaradzić kryzysowi gazowemu, w kwietniu 2022 r. przywódcy UE osiągnęli porozumienie w sprawie całkowitego zaprzestania dostaw rosyjskich paliw kopalnych do 2027 r.
Gazowy eksport do Europy
Pod koniec 2020 r. Azerbejdżan stał się niezawodnym partnerem energetycznym UE dzięki bezpośrednim dostawom gazu przez południowy korytarz gazowy. W 2021 r. konsumenci w Unii Europejskiej otrzymali z Azerbejdżanu 8,2 mld metrów sześciennych gazu, a w 2022 r. liczba ta wzrosła do 11,4 mld m3, a w tym roku ma osiągnąć 11,6 mld m3.
Azerbejdżan eksportuje obecnie do europejskich konsumentów około 27 milionów metrów sześciennych gazu ziemnego dziennie. W nadchodzącym roku Azerbejdżan ma zamiar dostarczyć do Unii Europejskiej 12 mld m3 gazu, przy czym szacunki wskazują na dalszy wzrost całkowitych dostaw gazu, który do 2027 r. osiągnie poziom 20 mld m3 rocznie. Prezydent Alijew wyraził pewność, że Azerbejdżan będzie w stanie zapewnić dodatkowe dostawy gazu do krajów Unii Europejskiej.
