Krótko:
Czerwiec można określić miesiącem w którym wiele spraw weszło na dobre dla Ukrainy tory. Uzbrojenie i amunicja nadeszły do walczących Ukraińców na tyle szerokim strumieniem, że czerwiec kończymy z solidną nadzieją na przejęcie od rosjan inicjatywy na większości odcinków. Również politycznie czerwiec należał do udanych miesięcy. Nie mniej, tam gdzie wojna jest najbardziej mroczna, czyli na froncie, póki co sytuacja wygląda niezmiennie. rosjanie w czerwcu powoli wypierali Ukraińców (głównie) z donieczczyzny.
Czego spodziewać się w najbliższym czasie? W optymistycznym wariancie Ukraińcy zatrzymają postępy rosjan wykorzystując nowe dostawy broni i amunicji. Przybycie F-16 rozwiąże Ukraińcom ręce w kwestii Krymu ale i bezpośredniego wsparcia pola walki. Podczas lipcowego szczytu NATO Ukraina otrzyma prawdopodobnie jakiś zarys drogi do członkostwa.
Długoterminowo jednak koniec wojny nie zarysowuje się ani w aspekcie militarnym ani politycznym.
Front:
1. Odcinek charkowski: Ukraińcom udało się zmniejszyć rosyjską strefę kontroli od południowo-wschodniej strony Wowczańska (na mapie na niebiesko). W samym Wowczańsku trwały intensywne walki i mimo komunikowanych sukcesów to na mapie są one praktycznie niewidoczne. rosjanie nie odnotowali żadnych postępów na tym odcinku mimo wysyłania tam sporych sił.
2. Odcinek kupiańsko-łymański: Tu jest kilka punktów wokół Kreminnej gdzie Ukraińcy odbili nieco terenu (na niebiesko na mapkach). Bardziej na północ rosjanie mieli kilka postępów ale są one mikroskopijne. Ten odcinek w czerwcu był dość stabilny.
3. Odcinek doniecki: Tu mamy postępy tylko po stronie rosjan. Na północ od Sołedaru, pod Czasiw Jarem, koło Torecka, w kierunku Kurachowego no i największy – wokół Oczeretyne. Tu po zdobyciu Awdijiwki rosjanie przeszli dobre 20km a po zajęciu Oczeretyne stopniowo poszerzają strefę kontroli. Te postępy powoli hamują, ale rosjanie nadal nie szczędzą sił aby dojść do granic obwodu donieckiego. Warto podkreślić, że 1/3 ukraińskich linii obrony nie uległa zmianom i jest to wynik dobrej obrony – np. na południe od Bachmutu Ukraińcy utrzymują się na liniach z zeszłego roku.
4. Odcinek zaporoski: Tu są 4 zmiany. rosjanie mieli postępy w kierunku Kurachowego, pod Robotyne pod Wełyką Nowosiłką. Ukraińcom udało się nieco przesunąć pod wsią Łuhiwskie. Praktycznie zero informacji z okolic Krynek (lewy brzeg Dniepru) – możemy zgadywać czy Ukraińcy jeszcze utrzymują ten przyczółek.
5. Krym i Morze Czarne: Ukraińcy koncentrowali się na atakach rakietami ATACMS w rosyjskie cele wojskowe na półwyspie. Zniszczyli kilkanaście systemów przeciwlotniczych, trafili też w kilka obiektów wojskowych (w tym stacje radarowe). Na morzu działały ukraińskie drony morskie. Potwierdzono zatopienie jednego rosyjskiego okrętu, ale w przekazach było więcej doniesień o trafieniach.
6. Naloty na Ukrainę: W czerwcu zakończył się okres braku amunicji do systemów przeciwlotniczych ale i zmieniła się taktyka ataków rosjan. Wystrzeliwali równolegle Shahedy i rakiety w sposób bardziej rozproszony. Nadal atakowana była infrastruktura energetyczna, zbiorniki z gazem i ropą, lotniska. O wiele trudniejsze dla Ukraińców były ataki na Charków, Dniepr, Zaporoże i Odesę. Są one ostrzeliwane z artylerii (Charków) i rakiet po kilka razy dziennie.
7. Ataki na terytorium rosji: Ukraińcy zrealizowali sporo ataków na terytorium rosji (głównie własnymi dronami) w tym, te oddalone od Ukrainy ponad 1500km. Ukraińskie drony doleciały do kolejnych rafinerii, zbiorników paliwa, fabryk i instytutów wojskowych oraz na lotniska.
Straty rosjan:
– żołnierze -35 030
– systemy artyleryjskie -1 415
– czołgi -359
– pojazdy opancerzone -603
– okręty -1
– samoloty -3
– helikoptery -0
– rakiety -103
– systemy przeciwlotnicze -59
Wsparcie militarne:
1. Wiele krajów zachodnich zezwoliło Ukrainie na używanie swojej broni na terenie rosji. Włącznie z USA (aczkolwiek z pewnymi ograniczeniami).
2. Do Ukrainy trafiło sporo amunicji i kilka systemów obrony przeciwlotniczej. Największą, widoczną różnicę powodują rakiety ATACMS od USA, którymi Ukraińcy skutecznie eliminowali rosyjską obronę przeciwlotniczą na Krymie i cele w obwodach rosyjskich przy granicy z Ukrainą.
3. Ukraińcy pokazali sporo swojego sprzętu. Nowe modele dronów latających, pływających i jeżdżących każą mieć nadzieję, że kryzys wytwórczy tego typu broni powoli się kończy.
Polityka:
1. Zmiana sekretarza generalnego NATO. Mark Rutte na tym stanowisku to nie jest dobra wiadomość dla rosji.
2. Przywódcy UE zgodzili się na nowe przywództwo Unii Europejskiej na kolejne 5 lat. Szczyt zatwierdził kandydaturę Ursuli von der Leyen na stanowisko Przewodniczącej Komisji Europejskiej na drugą pięcioletnią kadencję. Przewodniczącym Rady Europejskiej będzie Antoniou Koš którego powołano na 2,5 roku, po czym możliwe jest jego ponowne zatwierdzenie na kolejne 2,5 roku. Szefem dyplomacji UE przez najbliższe 5 lat będzie Kaya Kallas , obecnie premier Estonii. To pierwsza w historii UE nominacja kandydata z Europy Wschodniej na to stanowisko.
3. Szczyt pokojowy w Szwajcarii i inne szczyty – pokazały, że mimo zmęczenia wojną duża część świata jest za Ukrainą. O ile w szczycie w Szwajcarii uczestniczyło 100 państw i organizacji to trudno ocenić praktyczność tego co na nim wypracowano. Wezwano rosję do realizacji 3 punktów w dość “grzeczny” sposób. Z niewielkimi wyjątkami można zatem określić, że kraje są za Ukrainą, ale dość słabo wyrażają postawę przeciwko rosji.
4. Wybory europejskie oraz trwająca kampania w USA wskazują na zmiany w obsadzie politycznej w niektórych krajach europejskich i w USA. Trump, Le Pen, AfD mogą zagrozić kruchemu porozumieniu świata przeciwko rosji.
Ukraina:
1. Ukraina rozpoczęła negocjacje akcesyjne z UE
2. Ukraina podpisała szereg porozumień o bezpieczeństwie z krajami europejskimi ale nie tylko.
3. Mobilizacja – trwa i jest wspierana przez aplikację elektroniczną “Rezerwa+”. Zarejestrowało się w niej ponad 2,5 mln mężczyzn z czego połowa podlega mobilizacji. Trudno ocenić efekt mobilizacji z perspektywy frontu, ale wiadomo, że codziennie ukraińskie służby przechwytują mężczyzn próbujących nielegalnie opuścić Ukrainę. Dla równowagi przekazu – w ukraińskich wojskowych centrach rekrutacyjnych zrobiło się tłoczniej.
4. Zwolnienie generała – po donosie odwołano jednego z ukraińskich generałów, którego decyzje były oceniane przez żołnierzy jako głupie i “rzeźnicze”. To pokazuje dwa zjawiska – po pierwsze, że tacy dowódcy w ukraińskiej armii byli i są u władzy a po drugie – że jakiś proces samooczyszczenia został w armii zapoczątkowany
5. Wymiany jeńców – było ich więcej niż poprzednio. Zdjęcia pokazywały, że ukraińscy jeńcy byli wygłodzeni, z obrażeniami po torturach, schorowani po przetrzymywaniu w tragicznych warunkach. Nie odnotowano zdecydowanych reakcji świata na te fakty.
6. Sytuacja energetyczna – Ukraina jest w najgorszej sytuacji energetycznej od początku inwazji. Zniszczona jest większość elektrowni węglowych oraz dwie wodne i część sieci przesyłowych. Aktualne brak energetyczne Ukraińcy nadrabiają energią słoneczną i importem. Mimo to w ciągu dnia obowiązują harmonogramy wyłączeń. Sytuacja ulegnie pogorszeniu bliżej zimy bo ani Ukraińcy nie zdążą tych elektrowni wyremontować, ani sieci przesyłowe nie pozwolą na zaimportowanie tak dużego wolumenu energetycznego.
7. Korupcja i zdrady – w mediach ukraińskich nie było praktycznie dnia bez ujawnienia kolejnych osób współpracujących (aktualnie lub w przeszłości) z rosją oraz bez afer korupcyjnych.
rosja i spółka:
1. Wewnętrzne niepokoje – w rosji było sporo pożarów, podwyżek cen paliw, podniesienia podatków. Największe zamieszanie powstało w Dagestanie po serii ataków na świątynie. rosyjskie zagraniczne rezerwy gotówkowe odnotowały spadek do najniższego poziomu od 3 lat. Inflacja w rosji utrzymuje się na poziomie 8% miesięcznie.
2. putin odwiedził chiny, koreę północną i Wietnam. O ile z chinami nie udało się popchnąć tematu budowy nowego gazociagu to z kimem podpisano dość wieloznaczne porozumienie sojusznicze. korea obiecała wysłać na wojnę z Ukrainą swoje wojska, ale wedle zapowiedzi mają to być głównie wojska inżynieryjne.
3. II Izba Przygotowawcza Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) wydała nakazy aresztowania siergieja szojgu, byłego ministra obrony rosji i walerija gierasimowa, szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych rosji
