Proponowany wzrost z 1,4 mln ton do 2,2 mln ton to tylko kropla w morzu potrzeb w porównaniu z wolumenami, które Kazachstan eksportuje za pośrednictwem rosyjskich rurociągów. Kazachstan dąży do dalszego zwiększania wolumenu eksportu ropy naftowej rurociągiem Baku-Tbilisi-Ceyhan (BTC), podkreślając ciągłe wysiłki Astany na rzecz dywersyfikacji tras w obliczu ograniczonej geografii regionu Azji Centralnej.
Po spotkaniu w Astanie z ministrem spraw zagranicznych Azerbejdżanu Dżejhunem Bajramowem, minister spraw zagranicznych Kazachstanu Murat Nurtleu zauważył, że obie strony realizują wcześniejsze umowy na dostawy kazachskich surowców energetycznych na rynki światowe przez Azerbejdżan.
„W ubiegłym roku rurociągiem Baku-Tbilisi-Ceyhan wyeksportowano 1,4 mln ton ropy. W przyszłości planowane jest zwiększenie wolumenu tranzytu kazachskiej ropy do 2,2 mln ton rocznie” – powiedział. W listopadzie 2022 r. kazachski państwowy koncern naftowo-gazowy KazMunayGas (KMG) podpisał pięcioletnią umowę z azerbejdżańską państwową firmą naftowo-gazową SOCAR, na mocy której rurociągiem BTC miałoby zostać przetransportowane rurociągiem BTC z Azerbejdżanu do Gruzji i dalej do Turcji.
Ówczesny minister energetyki Kazachstanu Bolat Akchulakov wskazał wówczas na dążenie kraju do zwiększenia eksportu ropy naftowej alternatywnymi szlakami, a Astana Times podał, że Kazachstan planuje „zwiększyć dostawy ropy przez Azerbejdżan do 6-6,5 mln ton”. Porozumienie zostało zawarte, gdy Kazachstan starał się uruchomić dodatkowe trasy w następstwie inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę w lutym 2022 r. Producenci ropy naftowej w Kazachstanie dostrzegają ryzyko wojny dla rurociągów biegnących przez Rosję, a także możliwości, jakie stwarzają europejscy klienci szukający alternatywnych dostawców.
Do kwietnia 2023 r. kazachska ropa była transportowana z tureckiego Ceyhan przez Morze Czarne do rafinerii Petromidia w pobliżu rumuńskiego portu Konstanca. Petromidia jest własnością KMG International, która w 2007 r. nabyła 75 proc. udziałów w pierwotnej spółce operacyjnej Rompetrol, a w 2009 r. ostatnie 25 procent. Petromidia to jedyna rumuńska rafineria na wybrzeżu Morza Czarnego. W lutym 2025 r. produkcja ropy w Kazachstanie osiągnęła rekordowy poziom, w szczególności w związku z gwałtownym wzrostem wydobycia w Tengiz.
Pojawiły się również bardziej wyjątkowe kwestie, takie jak atak ukraińskiego drona z 17 lutego na Caspian Pipeline Consortium (CPC). CPC transportuje ropę naftową z Kazachstanu do rosyjskiego portu Noworosyjsk nad Morzem Czarnym; Szacuje się, że obsługuje 80 procent kazachskiego eksportu. W 2024 r. CPC przetransportowała 63 mln ton ropy naftowej – 53 mln ton z Kazachstanu – z czego większość trafiła do Europy i Stanów Zjednoczonych.
Ekspansja wolumenów kierowanych przez rurociąg BTC nie zbliży się nawet do zmniejszenia zależności Kazachstanu od CPC, ale służy podkreśleniu ciągłej konieczności rozszerzania opcji Astany wszędzie tam, gdzie to możliwe. Znaczna ilość przesyłu, którą Kazachstan musiałby przekierować, aby wyeliminować swoją zależność od terytorium Rosji, prawdopodobnie wymaga rurociągu przez Morze Kaspijskie. Rurociąg jest jedynym ekonomicznie opłacalnym sposobem transportu gazu ziemnego przez Morze Kaspijskie. W 2016 roku, Kazachstan i Azerbejdżan dyskutowały o projekcie transkaspijskim, opierając się na dekadzie wcześniejszych dyskusji. Chociaż rurociąg pozostaje w sferze marzeń, motywacje do takiego projektu wciąż rosną.
