Połowa eksportu Uzbekistanu trafia tylko na cztery rynki: do Rosji, Chin, Kazachstanu i Turcji. Zwracając się do przedstawicieli rządu 18 stycznia, prezydent Szawkat Mirzijojew powiedział, że to musi się zmienić, zwłaszcza że kraje te są w różnym stopniu poturbowane przez wahania gospodarcze.
„Z powodu dewaluacji w krajach, które są naszymi głównymi rynkami, a także konfliktów na świecie i w logistyce, eksport do tych krajów zmniejszył się.” – powiedział Mirzijojew. Powiedział, że celem na przyszłość powinno być zwiększenie ogólnego wolumenu eksportu o 30 procent rocznie.
Ustalono, że Jamszid Khodżajew, wicepremier odpowiedzialny za inwestycje i handel zagraniczny, zacznie wprowadzać Uzbekistan na tę ścieżkę. „Jeśli nie dokona zmian do końca tego kwartału, jego przydatność na tym stanowisku zostanie ponownie rozważona.” – powiedział Mirzijojew.
Aby pokazać, że traktuje sprawę poważnie, 18 stycznia prezydent skrytykował wiceministra inwestycji, przemysłu i handlu Badriddina Abidowa, powołując się na niedociągnięcia w jego pracy. Mirzijojew zwolnił również wielu lokalnych urzędników, którzy jego zdaniem pozwolili na spadek handlu zagranicznego w ich regionach.
Oficjalne dane za okres styczeń-listopad 2023 r. pokazują, że obroty handlowe Uzbekistanu wzrosły o 26,2 proc., do 57,3 mld USD, w porównaniu z tym samym okresem rok wcześniej. Z tej sumy 23,2 mld USD stanowił eksport. Chiny odpowiadają za 21,3 proc. handlu, ale eksport do Chin spadł o 9,6 proc. (do 2,3 mld USD) w ciągu 11 miesięcy. Tendencja ta jest w znacznym stopniu spowodowana zmniejszonymi ilościami gazu ziemnego, które Uzbekistan jest w stanie sprzedawać za granicę. Mirzijojew przypisuje niepowodzenie w realizacji programu eksportowego niewydolności systemu.
Administracja prezydencka twierdzi, że 200 mln USD zostało odłożonych jako kredyty eksportowe, ale urzędnicy odpowiedzialni za nadzorowanie alokacji tych środków nie stanęli na wysokości zadania. Potencjalni eksporterzy również nie wywiązują się ze swoich obowiązków. W zeszłym roku 31 przedsiębiorstw otrzymało łącznie 4,5 mld USD wsparcia finansowego, aby pomóc we wdrożeniu międzynarodowych protokołów certyfikacji, ale nie udało im się wyeksportować towarów.
W kolejnym biurokratycznym przetasowaniu Agencja Promocji Eksportu zostanie zastąpiona przez Trade Development Company, która będzie działać w ramach wymogów Światowej Organizacji Handlu. Uzbekistan jest obecnie w trakcie ubiegania się o przystąpienie do WTO.
Zgodnie z nadchodzącym zwolnieniem, tylko eksporterzy, którzy będą w stanie wykazać, że zamierzają wejść na rynki zagraniczne z produktami o wysokiej wartości dodanej, będą kwalifikować się do subsydiów, pożyczek i innych form pomocy ze strony jeszcze nieutworzonego przedsiębiorstwa rozwoju handlu.