Złagodzenie reżimu sanitarnego związanego z COVID na chińskich przejściach celnych umożliwiło Kazachstanowi czterokrotne zwiększenie ilości eksportowanych do kraju towarów rolnych w 2023 r. w porównaniu z rokiem poprzednim.
2,2 miliona ton nasion pszenicy, jęczmienia, soi, lnu i słonecznika wysłanych do Chin w zeszłym roku stanowi ogromny wzrost w porównaniu z 615 000 ton dostarczonych w 2022 roku. Był to również duży skok w stosunku do poprzedniego rekordu 1,2 mln ton odnotowanego w 2019 roku.
Większość dostaw przewożono pociągami towarowymi, ale około 500 000 ton transportowano transportem drogowym.
Powrót chińskiego rynku pomógł kazachstańskiemu sektorowi rolnemu wyjść z trudnej sytuacji. W wyniku trwającego reżimu kwarantanny w Chinach i trudności z płatnościami, jakich doświadczył mocno obłożony sankcjami Iran, kazachscy rolnicy zostali niemal całkowicie pozostawieni sąsiadom z Azji Środkowej jako klientom. Ulewne deszcze w zeszłym roku spowodowały, że wykiełkowało do 5 milionów ton zboża – i tylko chińscy importerzy mieli sprzęt odpowiedni do jego przetwarzania.
Chiny to ogromny i wypłacalny rynek. Istnieje potencjał do zwiększenia eksportu do Chin. W 2023 roku Chiny zaimportowały 12 mln ton pszenicy – z tego 400 000 ton pochodziło z Kazachstanu. Eksperci uważają, że jest to realna perspektywa w kontekście rosnących możliwości infrastrukturalnych Kazachstanu. Dwa przejazdy kolejowe – Dostyk-Alashankou i Altynkol-Khorgos – są w stanie pomieścić znacznie więcej niż obecnie. Kolejna linia do budowanego obecnie Dostyk zostanie uruchomiona za kilka lat.
Jedyną wadą rozwoju Chin jako partnera gospodarczego jest opieszałość biurokratycznej machiny i ludzi, którzy nią kierują.