Demografia
Białoruś jak wszystkie słowiańskie państwa byłego ZSRR zmaga się z kryzysem demograficznym. Szczyt liczby ludności został osiągnięty w 1993 roku, wynosił on wówczas 10 239 050 osób, od tego momentu liczba ludności nieustannie spada i na koniec 2021 roku Białoruś posiadała 9 349 645 obywateli.
Jeszcze w 1989 roku dzietność na Białorusi wynosiła 2.0 następnie zaczęła spadać do poziomu 1,3 w 1997 roku, dzięki kompleksowym działaniom białoruskich władz ( omówię te działania w dalszej części tekstu) wzrosła do 1,7 w 2016 roku. Po czym na TFR zaczęły oddziaływać skutki wojny na Ukrainie, zajęcia Krymu i sankcji nałożonych na Rosję ( gospodarki Białorusi i Rosji są ze sobą mocno związane), przez co spadł do poziomu 1,4 w 2020 roku.
Liczba urodzeń żywych na Białorusi wynosiła w 1991 roku 132 045 dzieci i spadła do poziomu 88 512 w 2003 roku po czym rosła aż do 2015 roku gdy osiągnęła poziom 119 028 i znów zaczęła spadać i w 2021 na Białorusi urodziło się 79 396 dzieci.
Liczba urodzeń na 1000 mieszkańców w całej Białorusi według spisu powszechnego z 2019 roku, spadła z poziomu 12,6 w 2015 roku do 9,3 w 2019 roku.
Chciałbym to wyraźnie podkreślić: działania Putina zniwelowały wieloletnie starania ratowania białoruskiej demografii, starania które były wysoce skuteczne. Obecne sankcje nałożone na Federacje Rosyjską oraz Republikę Białorusi, są dużo cięższe niż w latach 2014-2015 co zapewne będzie skutkować dalszym spadkiem TFR (Total Fertility Rate) być może do poziomu najniższego w Europie.
Co ciekawe, najwięcej urodzeń na 1000 mieszkańców przynajmniej od rozpadu ZSRR notuje obwód Brzeski i w 2019 roku wynosił on 10,9 urodzeń na 1000 mieszkańców, poziom w pozostałych obwodach:
- Obwód Witebski – 8,3 urodzeń na 1000 mieszkańców
- Obwód Homelski – 9,9 urodzeń na 1000 mieszkańców
- Obwód Grodzieński – 9,6 urodzeń na 1000 mieszkańców
- Obwód Miński – 7,9 urodzeń na 1000 mieszkańców
- Miasto Mińsk – 9,8 urodzeń na 1000 mieszkańców
- Obwód Mohylewski – 9,4 urodzeń na 1000 mieszkańców
Co istotne na 87 602 urodzeń w roku 2019, w miastach urodziło się 67 052 dzieci, a na wsiach 20 550., z czego:
- Obwód Brzeski – 14 674 urodzeń
- Obwód Witebski – 9 457 urodzeń
- Obwód Miński – 14 355 urodzeń
- Miasto Mińsk – 15 881 urodzeń
- Obwód Mohylewski – 9 625 urodzeń
- Obwód Homelski – 13 710 urodzeń
- Obwód Grodzieński – 9 900 urodzeń
Białoruskie metody wsparcia dzietności.
Na Białorusi wprowadzono szereg rozwiązań mających zwiększyć liczbę urodzeń, min:
- Wypłata dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia przy urodzeniu pierwszego dziecka oraz czternastokrotności przy urodzeniu drugiego i kolejnego dziecka
- Spłata kredytu mieszkaniowego przez państwo: 75% przy trójce dzieci oraz 100% przy urodzeniu czwartego dziecka
- Trzy lata urlopu macierzyńskiego dla kobiet
- Dodatkowy, płatny, dzień wolny w tygodniu dla: ojca, ojczyma, mamy, macochy, opiekuna trojga dzieci poniżej 16 roku życia lub jednego niepełnosprawnego dziecka poniżej 18 roku życia.
Powyższe kompleksowe działania spowodowały wzrost dzietności z 1,3 do 1,7 w zaledwie 9 lat! Program ten jest jednym z najskuteczniejszych programów pro demograficznych na świecie, szkoda że wszystkie efekty zostały zniweczone przez decyzję Putina o zaatakowaniu Ukrainy i zajęciu Krymu, Ługańska i Doniecka.
Białorusini w Polsce
Na dzień 30.09.2022 w Polsce przebywało 98 538 Białorusinów którzy byli ubezpieczeni w ZUS. Zdecydowana większość z nich 73 470 to mężczyźni, a 25 066 to kobiety.
Co istotne białoruscy imigranci są młodzi:
- 18 – 19 lat: 603 osoby
- 20 – 24 lata: 8 764 osoby
- 25 – 29 lat: 16 669 osób
- 30- 34 lata: 19 028 osób
- 35 – 39 lat: 18 573 osób
- 40 – 44 lata: 13 720 osób
- 45 – 49 lat: 10 055 osób
- 50 – 54 lata: 6 496 osób
- 55 – 59 lat: 3 174 osoby
- 60 – 64 lata: 1 133 osoby
- 65 i więcej: 325
Co ciekawe, najczęściej Białorusi są zatrudnieni na podstawie umów o pracę ( 71 279 osób).